Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2003 , Vol 49 , Num 5

Serebrovasküler Olay Sonrası Hemipleji Gelişen Hastalarda Sempatik Deri Yanıtları

Barın Selçuk 1 ,Didem Atlı 2 ,Aydan Kurtaran 3 ,Murat İnanır 4
1 Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 1. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara
2 Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi 1. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Ankara
3 Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye
4 Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Kocaeli University Faculty of Medicine, Kocaeli, Turkey

Otonom sinir sistemi disfonksiyonu, serebrovasküler olay (SVO) sonrası ortaya çıkardığı klinik tablolar ve komplikasyonlar nedeniyle rehabilitasyon sürecinde önemli morbidite ve mortaliteye neden olabilen, ancak santral organizasyonu ve patofizyolojik mekanizması tam olarak anlaşılmamış bir durumdur. SVO sonrası hemipleji gelişen hastalarda sempatik deri yanıtları (SDY)'nı araştırmak amacıyla yapılan bu çalışmaya yaş ortalaması 60.02±12.88 olan 30 erkek ve 20 kadın hemiplejik hasta ile, yaş ortalaması 56.05±5.15 olan 20 normal kontrol alındı. Hemiplejik hastalara sağlam ve hemiplejik taraflarından, kontrol grubuna ise her iki üst ekstremitesinden uyarı verilerek,  ipsilateral ve kontralateral taraf sempatik deri yanıtları elde edildi. Yanıt alınamayan hastalar anlamlı ölçüde erken dönem hastalardı. Erken dönemdeki 14 hastanın 4’ünden (%28.6), geç dönemdeki 36 hastanın 2’sinden (%5.6) yanıt alınamadı (p<0.05). Sağ ve sol hemiplejik hastaların SDY amplitüd ve latansı, kontrol grubuna göre sırasıyla daha süprese ve uzundu. Muhtemelen SVO sonrası otonom fonksiyonlar özellikle de sempatik disfonksiyon sonucu SDY akut dönemde baskılanmaktadır. Akut dönem sonrası SDY elde edilebilirliği ve amplitüdü artmaktadır. SDY, sempatik sudomotor liflerin fonksiyonunu değerlendirmede kullanılan elektrofizyolojik bir teknik olarak, hemiplejik hastalarda sempatik fonksiyonun değerlendirilmesinde bir yöntem olarak düşünülebilir.

Keywords : Sempatik deri yanıtları (SDY), otonomik disfonksiyon, strok, serebrovasküler olay, hemipleji