Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 2013 , Vol 59 , Num 3

Hemodiyaliz Hastalarında Arterio-Venöz Fistülün Aynı Taraf Üst Ekstremite Üzerine Osteoporotik Etkisi

Betül Bakan 1 ,Ali Murat Kalender 2 ,Ali Özer 3 ,Mustafa Haki Sucaklı 4 ,Fuat Özkan 5 ,Ekrem Doğan 6
1 Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, Türkiye
2 Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, Türkiye
3 İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Malatya, Türkiye
4 Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, Türkiye
5 Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, Türkiye
6 Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı, Kahramanmaraş, Türkiye
DOI : 10.4274/tftr.34711

Amaç: Hemodiyaliz hastalarındaki arterio-venöz fistül (AVF), çevresindeki kemik dokunun yapısını etkileyebilir. Bu çalışmada falangial radyografik absorbsiyometri (RA) ölçümü ile AVF’nin ipsilateral üst ekstremite kemik mineral yoğunluğu (KMY) üzerine etkisi araştırılacaktır.

 

Gereç ve Yöntem: Bu kesitsel çalışmada, ön kollarında AVF olan son dönem böbrek yetmezlikli hastaların (SDBY) falangial KMY değerleri her iki koldan RA ile ölçüldü. Distal kol dolaşımını etkileyebilecek herhangi bir patolojisi olan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Fistüllü kol falangial KMY değerleri (g/cm2) fistülsüz kol falangial KMY değerleri (g/cm2) ile karşılaştırıldı. Tüm hastalara diyaliz öncesi tam kan sayımı yapıldı, kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz, paratiroid hormon, üre, kreatinin, potasyum, albümin, total kolesterol, HDL kolesterol ve LDL kolesterol değerleri ölçüldü; diyaliz yeterliliği değerleri hesaplandı.

 

Bulgular: Çalışmaya 116 hasta katıldı. Otuz üç hasta çalışma dışı bırakıldı, 83 hastanın sonuçları değerlendirildi. Hastaların %59’u erkek, %41’i kadın olup, hemodiyalize girme süreleri 156± 6 ay ve yaşları 53±16 yıldı. AVF tüm hastalarda nondominant koldaydı. Fistüllü kolun falangial KMY değerleri (0,28±0,05 gr/cm2, aralık 0,14-0,40), kontralateral kola oranla anlamlı derecede düşüktü (0,30±0,04 gr/cm2, aralık 0,19-0,40, p<0,05).

 

Sonuç: SDBY’li hemodiyaliz hastalarında fistüllü kol falangial KMY değerleri, fistülsüz kol falangial KMY değerlerine göre daha düşük bulundu. Bu hastalarda, kırık riskinin belirlenmesinde KMY ölçümünün rolünü ve koruyucu tedavinin gerekliliğini tespit etmek için daha ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. 

Keywords : Osteoporoz, kemik mineral yoğunluğu, falangial radyografik absorbsiyometri, arterio-venöz fistül