23. Ulusal Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kongresi
2 Antalya Eğitim ve Arafltırma Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Antalya
3 Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye
Amaç: Bu çalışmanın amacı postmenopozal kadınlarda vücut kitle indeksi (VKİ) ile kemik mineral yoğunluğu (KMY) arasındaki ilişkiyi araştırmaktı.
Gereç-Yöntem: 222 postmenopozal kadın olgu çalışmaya alındı. Yaş ve menopoz süreleri kaydedildi. Boy ve kiloları ölçülerek vücut kitle indeksleri hesaplandı. Tüm hastaların lomber omurga (L1-L4) ve femur (boyun ve total) bölgelerinden dual enerji X-ray absorbsiyometri (DEXA) kullanılarak kemik mineral yoğunlukları ölçüldü.
Bulgular: Olguların yaşları 46-81 arasında değişmekte olup ortalama 59,91±7,43 yıl, menopoz süreleri 1 ile 45 yıl arasında değişmekte olup ortalama 14,15±8,90 yıldı. VKİ düzeyleri 19,09 ile 45,13 kg/mÇ arasında değişmekte olup ortalama 28,71±4,66 kg/mÇ idi. VKİ düzeylerine göre olguların %22,5’u (n=50) ideal kilolu, %43,7’si (n=97) fazla kilolu ve %33,8’u (n=75) obez olarak bulundu. KMY değerleri lomber (L1-L4) bölgede 0,47-1,08 gr/cm2 arasında değişmekte olup ortalama 0,75±0,09 gr/cm2, femur boynunda 0,37±1,09 gr/cm2 aras›nda değişmekte olup ortalama 0,66±0,11 gr/cm2, femur totalde 0,52±1,09 gr/cm2 arasında değişmekte olup ortalama 0,78±0,11 gr/cm2 idi. Olguların %73’ü (n=162) osteoporotik, %24,8’i (n=55) osteopenik ve %2,3’ü (n=5) normal kemik mineral yoğunluğu değerlerine sahipti. Yaş ve menopoz süresi değişkenleri düzeltilerek yapılan değerlendirmede VKİ ile lomber omurga KMY ve t skorları arasında (sırasıyla r: 0,281, p: 0,001, r: 0,281, p: 0,001), femur boynu KMY ve t skorları arasında (r:0,288, p: 0,001, r: 0,304, p: 0,001) ve femur total KMY ve t skorları arasında (r:0.422, p:0.001, r:0,416, p: 0,001) aynı yönde anlamlı ilişki tespit edildi.
Sonuç: Vücut kitle indeksi ile lomber ve femur bölgesi kemik mineral yoğunlukları arasında anlamlı ilişki mevcuttur. Bu sonuç postmenopozal kadınlarda vücut ağırlığının osteoporozdan koruyucu bir faktör olduğunu düşündürmektedir.
Keywords : Kemik mineral yoğunluğu, osteoporoz, vücut kitle indeksi