Amaç: Lomber disk hernilerinde konservatif tedavi yöntemlerinin, fizik muayene bulgularına, ağrı, fonksiyonel aktivite skorlarına ve lomber manyetik rezonans görüntüleme (MRG) sonuçlarına etkisini incelemek. 

Gereç ve Yöntem: Çalışmada lomber MRG’de protrüzyon veya ekstrüzyonu saptanan 25 hasta değerlendirildi. Tüm hastaların fizik muayene bulguları, istirahatte ve harekette vizüel analog skala (VAS) ve Modifiye Oswestry fonksiyonel özürlülük skalası sonuçları kaydedildi. Hastalara yatak istirahati, antiinflamatuvar ve miyorelaksan ilaçlar, fizik tedavi ajanları, egzersizler ve günlük yaşam için önerileri içeren konservatif tedavi yöntemleri uygulandı. Hastalar, ortalama 1,5 (1,56±0,39) ve 4,5 (4,68±1,42) ay sonra yapılan fizik muayene, lomber MRG'ler, istirahatte VAS, harekette VAS, Oswestry skalası ile tekrar değerlendirildiler. 1. ve 2. kontrollerde elde edilen klinik parametreler ve lomber MRG sonuçları, tedavi öncesiyle karşılaştırıldı. 
 

Bulgular: Ortalama 1,5 ay sonra yapılan ilk kontrolde, tedavi öncesine göre fizik muayene bulgularında, VAS ve Oswestry skorlarında anlamlı düzelme saptanırken, lomber MRG sonuçlarında anlamlı düzelme saptanmadı. Ortalama 4,5 ay sonraki 2. kontrolde ise tedavi öncesine göre hem klinik parametrelerde, hem de radyolojik sonuçlarda anlamlı düzelme tespit edildi. 
 

Sonuç: Lomber disk hernilerinde fizik tedavi modaliteleri, istirahat, ilaç tedavisi ve egzersizi içeren tedavi programının, klinik parametrelere etkisinin erken dönemde başladığını, daha geç dönemlerde ise bu tedavi programının, herniasyonun doğal sürecinin de katkısıyla morfolojik değişikliklere yol açabileceğini düşünmekteyiz.