Semptomatik Lomber Spinal Stenozisi Olan Hastalarda Kemik Formasyonu ve Fonksiyonel Durum Arasındaki İlişki
2 Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Rize, Türkiye
3 Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Rize, Türkiye DOI : 10.5152/tftrd.2014.97752
Amaç: Çalışmamızdaki amacımız, semptomatik lomber spinal stenozu (LSS) olan hastalarda kemik formasyonu ile fonksiyonel durum arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir.
Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya, polikliniğine başvuran 45-65 yaş arasında 60 hasta ile 30 sağlıklı kontrol dahil edildi. Bireylerin kemik mineral yoğunluğu (KMD) lomber vertebra ve proksimal femurdan ölçüldü. Kemik metabolizmasını değerlendirmek için 24 saatlik idrarda kalsiyum (Ca) ve fosfor (P) düzeyleri ile kemiğe spesifik alkalen fosfataz ve serum osteokalsin düzeyleri ölçüldü. Fonksiyonel durumu değerlendirmek için modifiye Oswestry dizabilite indeksi (mODİ) ve İsviçre spinal stenoz anketi (İSSA) kullanıldı.
Bulgular: Hasta ve kontrol grubunun yaş ortalaması arasında anlamlı bir farklılık yoktu, aynı zamanda 24 saatlik idrarda Ca ve P düzeyleri ile kemiğe spesifik alkalen fosfataz ve osteokalsin düzeyleri arasında da anlamlı fark bulunmuyordu. Lomber ve femur boynu KMD değerlerinin ortalamaları LSS’li hasta grupta anlamlı düzeyde daha düşük idi. Hasta grubunda mODİ ortalaması 42,28±3,1, İSSA’nın ağrı skalası ortalaması 3,34±0,2 ve İSSA’nın fonksiyonel durum skalası ortalaması 2,35±0,2 olarak tespit edildi. Modifiye Oswestry dizabilite indeksi ile kemiğe spesifik alkalen fosfataz ve osteokalsin arasında anlamlı bir ilişki bulunamadı. İsviçre spinal stenoz anketinin ağrı ve fonksiyonel durum skalaları ile kemiğe spesifik alkalen fosfataz ve osteokalsin arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı.
Sonuç: Çalışmamızda LSS’nin, hastaların fonksiyonel durumunu olumsuz olarak etkilediği, kemik metabolizmasını etkilemediği ancak KMD düzeyini azalttığı tespit edildi.
Keywords : Spinal stenoz, osteogenez, fonksiyonel durum