Meme Kanserli Hastalarda Level 3 Aksiller Lenf Nodu Diseksiyonu Sonrası Lenfödem Prevalansı ve Risk Faktörlerinin Araştırıldığı Kesitsel Çalışma
Amaç: Meme kanseri tedavisinde, level 3 aksiller lenf nodu diseksiyonu (ALND) yapılan hastalarda lenfödem prevalansını belirlemek ve bu durumun altında yatan nedenleri değerlendirmek.
Gereç ve Yöntemler: Meme kanseri tedavisi sonrası en az 6 ay süre geçmiş, level 3 ALND yapılmış, 18 yaş üstü, 190 kadın hasta çalışmaya dahil edildi. Çalışma kesitsel olarak gerçekleştirildi. Hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri kayıt edildi, tüm hastalar çevresel ölçüm yöntemiyle üst esktremite lenfödem varlığı açısından değerlendirildi.
Bulgular: Değerlendirmede 79 (%41,5) hastada lenfödem tespit edildi ve ortalama lenfödem gelişme süresi 12,7±26,62 ay olarak saptandı. Tek değişkenli analiz sonucunda yaş, beden kitle indeksi (BKİ), metastatik lenf nodu (LN) sayısının lenfödemin gelişimini arttırdığı, bunun yanında kemoterapi, meme veya göğüs bölgesine radyoterapi ve aksiller radyoterapinin de etkili olduğu bulundu. Çok değişkenli modeldeyse, BKİ (OR=5,491; %95 CI: 1,382-21,82), metastatik LN sayısı (OR=0,314; %95 CI: 0,118-0,839), aksiller radyoterapi (OR=15,34; %95 CI: 5,526-42,581), kemoterapi (OR=5,325; %95 CI: 1,48-19,153), ve yaş (OR=1,044; %95 CI: 1,007-1,083) ile lenfödem riski arasında anlamlı ilişki gösterildi.
Sonuç: Bu çalışma level 3 ALND yapılan meme kanseri hastalarında lenfödem prevalans oranının %41,5 gibi yüksek bir oranda olduğunu göstermiş ve aksiller radyoterapi, BKİ, metastatik LN sayısı, yaş ve kemoterapinin lenfödem gelişiminde etkili risk faktörleri olduğunu bulmuştur.
Keywords : Meme kanseri, lenfödem, prevalans, risk faktörleri