Üst ekstremite salınımı kısıtlanmasının yürüme enerji tüketimine ve dengeye etkisi
2 Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Mersin, Türkiye DOI : 10.5606/tftrd.2016.66564 Amaç: Bu çalışmada, kol salınımı kısıtlanmasının tercih edilen yürüme hızı, yürüme sırasında harcanan oksijen miktarı ve vücut kütle merkezi dikey yer değişimi üzerine etkileri araştırıldı.
Gereç ve yöntemler: Çalışmaya Şubat 2011 - Nisan 2011 tarihleri arasında yaşları 18-30 yıl arasında değişen 52 sağlıklı erkek gönüllü katıldı ve beş farklı yürüme modeli kullanıldı. Her yürüme modeli için bireylerin zeminde tercih edilen yürüme hızları belirlendi. Bireyler bu hız ile koşu bandında yedi dakika yürütülerek oksijen tüketimleri kaydedildi. Birinci sakral vertebraya işaretleyici yerleştirildi ve iki kızıl ötesi kamera ile yürüme sırasında vücut kütle merkezi dikey yer değişimini belirlemek için kayıt yapıldı.
Bulgular: Oksijen maliyeti açısından normal (0.158±0.021 mL/kg/m) yürüme ile yanda bağlı (0.166±022 mL/kg/m) ve önde bağlı (0.166±023 mL/kg/m) yürüme modelleri arasında anlamlı fark bulundu (F(3.734, 204) = 5.606, p<0.05). Vücut kütle merkezi dikey yer değişimi açısından da normal (3.81±0.94 cm), yanda bağlı (4.36±1.05 cm) ve önde bağlı (4.25±0.93 cm) yürüme modelleri arasında da anlamlı fark bulundu (F(3.461, 204) = 5.144, p<0.05). Normal yürümede (5.06±0.62 km/saat) tercih edilen yürüme hızı anlamlı olarak diğer modellerdeki (sağ kol bağlı; 4.93±0.65 km/saat, sol kol bağlı; 4.92±0.62 km/saat, yanda bağlı; 4.88±0.61 km/saat ve önde bağlı; 4.88±0.56 km/saat) yürüme hızlarından yüksekti (F(3.387, 204) = 10.433, p<0.05).
Sonuç: Kol salınımının dengeyi sağlamada yardımcı olduğu, ancak, her iki kol salınımının kısıtlandığı durumlarda biyomekanik sistemlerin bu değişikliği kompanse edemediği için vücut kütle merkezi dikey yer değişimini ve yürümenin oksijen maliyetini artırdığı kanısındayız. Denge sorunu yaşayan bireylerde günlük kazaların önlemesi konusunda bulgularımızın yardımcı olabileceğini düşünmekteyiz.
Keywords : Denge; yürüme; oksijen tüketimi; hız; üst ekstremite