Hastalar ve yöntemler: Haziran 2014 - Şubat 2015 tarihleri arasında polikliniğimize başvuran en az üç haftadır topuk ağrısı olan ve radyografik olarak topuk dikeni tanısı konulan 90 hasta çalışmaya alındı. Hastalar randomize ve eşit sayıda olmak üzere plasebo (kontrol grubu), düşük ve orta doz gruplarına ayrıldı. Hastalar tedavi öncesi, üçüncü ve 12. haftalarda görsel analog ölçeği (GAÖ) ağrı skoru (istirahat, germe, presyon), maksimum ayakta durma/yürüme süresi, Roles ve Maudsley (RM) skoru, Ayak Fonksiyon İndeksi (AFİ) ve Amerikan Ortopedik Ayak-Ayak Bileği Derneği (AOFAS) skoru ile değerlendirildi.

Bulgular: Topuk dikeni kadınlarda, yüksek vücut kütle indeksi (VKİ) olanlarda ve ayakta çalışanlarda daha yaygındı. Presyonla GAÖ, AFİ ve AOFAS ağrı skorlarındaki iyileşme üçüncü haftada düşük ve orta doz grubunda plasebo grubundakilerden daha fazla iken, iki grup arasında anlamlı fark yoktu. On ikinci haftada bu skorlardaki iyileşme orta doz grubunda düşük doz grubundan; düşük doz grubunda ise plasebo grubundan daha fazlaydı. Orta doz grubunda 12. haftada AOFAS total ve AFİ yetersizlik, kısıtlılık, total skorlarında diğer iki gruba; maksimum yürüme süresi, AOFAS fonksiyon skorlarında ise sadece kontrol grubuna kıyasla daha iyi skorlar elde edildi. Düşük doz grubunda bu skorlar 12. haftadaki toplam AFİ dışında plasebo grubundan farklı bulunmadı. Roles Maudsley ve AOFAS skorları ve ayakta durma ve yürüme süreleri grup içi anlamlı düzelme gösterdi.

Sonuç: Sonuç olarak, çalışmamızda her iki doz rESWT tedavisi ile kontrol grubuna kıyasla erken dönemde ağrıda; orta dönemde ise orta doz grubunda hem ağrı hem de fonksiyonel kapasitede diğer gruplara göre daha fazla iyileşme sağlandı. Ancak rESWT tedavisinde doz seçimi için henüz net bir kılavuz bulunmamaktadır. Bu nedenle yan etkilere yol açmayacak ve hastanın dayanabileceği düzeyde doz belirlenerek optimum tedavi sağlanmalıdır. Keywords : Topuk dikeni; farklı doz; radial ekstrakorporeal şok dalga tedavisi