Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation 1999 , Vol 2 , Num 3

Lomber Spinal Stenozda Fizik Tedavinin Nörojenik Klaudikasyon Mesafesi Üzerine Etkisi

Hidayet Sarı 1 ,Dilek Önel 2 ,Kenan AKGÜN 3 ,Teoman Aydın 4 ,C. Jarrar 2 ,Halil Koyuncu 2 ,L. Çakar 2
1 İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
2 İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İstanbul
3 Arnavutköy Devlet Hastanesi, Radyoloji Kliniği, İstanbul, Türkiye
4 SSK Vakıf Gureba Eğgitim ve Araştırma Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, İstanbul

Spinal Stenoz; santral, subartiküler ve nöral kanalların, değişik nedenlerle daralmasıyla meydana gelen klinik durumdur. Kanalların daralması sonucunda, içinden geen nöral ve vasküler yapılara baskı klinik şikayetleri ortaya çıkar. Spinal stenozda en belirgin semptom olarak, nörojenik klaudikasyon bulunur. Nörojenik klaudikasyonun patogenezi halen tartışmalı olup, bir kısım araştırmacılar sinir köklerinin vasküler yetersizliğinden, bir kısım araştırmacılar ise sinir kökününmekanik baskısından olduğunu ileri sürmektedirler. Spinal stenozun konservatif tedavisi konusunda tartışmalar vardır. Lumbostat korse, istirahat, ağır işin hafifletilmesi, NSAID'lerin verilmesi, fizik tedaviler yanında, dural kese ve sinir köklerinindekompresyonu gibi cerrahi uygulamalar vardır. Özellikle konservatif tedavilerin başarı oranı tartışmalıdır. Bu çalışmamızda, lomber spinal stenozlu olgularda fizik tedavinin, hastanın klinik, muayene venörojenik klaudikasyon (ağrısız yürüme) mesafesi üzerineetkesini araştırdık. Bu amaçla hastalarınlomber 4 yönlü grafileri, bilgisayarlı tomografileri ve rutin kan tetkikleri yapıldı. Olguların tedaviden önce ve tedaviden sonra istirahat ve hareket ağrısı, belin fonksiyonel kapasitesi, nörolojik bulgular ve nörojenik klaudikasyon mesafesi değerlendirildi. Nörolojik kaudikasyon mesafesi % 0 eğimle (eğimsiz), 3 km/saat hızda, treadmill üzerinde ölçüldü. Sonuçlarımıza göre fizik tedaviyle hastalarıntümünde, istirahat ve hareket ağrısı, belin fonksiyonel kapasitesi ve nörolojik bulgularda düzelme olduğu, nörojenik klaudikasyon 8ağrısız yürüme) mesafesinde artma ve günlük yaşam aktivitelerinde düzelme olduğu görülmüştür. Bu çalışmamızın sonucunda, fizik tedavinin lomber spinal stenozda ağrı ve belin fonksiyonel kapasitesi yanında, nörolojik bulgular ve nörojenik klaudikasyon üzerine de etkili olduğu görülmüştür. Bu sonuçla fizik tedavinin sadece semptomatik değil, spinal stenozda var olan sinir kökü kompresyonu veya iskemisi üzerine de etkili olduğu ve böylece nörojenik klaudikasyonmesafesini artırdığı görüşüne varılmıştır.

Keywords : Fizik tedavi, nörojenik klaudikasyo