İnmeli Hastalarda Dengenin Değerlendirilmesi
2 Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
3 Clinic of Physical Medicine and Rehabilitation, Ankara Physical Medicine and Rehabilitation Training and Research Hospital, Ankara, Turkey DOI : 10.4274/tftr.56.56
Amaç: İnmeli hastalarda dengenin değerlendirilmesi, dengenin demografik özelliklerle, üst ve alt ekstremite motor fonksiyonu ile ilişkisinin araştırılması, denge bozukluğunun hastanede yatış süresi ve rehabilitasyon sonuçlarına etkisinin belirlenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 42-75 yaşları arsında toplam 158 (89 erkek, 69 kadın) inmeli hasta alındı. Hastaların demografik verileri kaydedildi. Denge düzeyi ve postüral kontrol Berg Denge Skalası (BDS) ve Gövde Kontrol Testi (GKT) ile, motor fonksiyon Brunnstrom Motor İyileşme Evrelemesi (BMİE) ile, ambulasyon durumu Fonksiyonel Ambulasyon Skalası (FAS) ile değerlendirildi. Fonksiyonel değerlendirmede ise Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği (FBÖ) kullanıldı.
Bulgular: BDS’ye göre hastaneye yatışta hastaların %44,9’unda (n=71) dengenin bozuk olduğu, %41,1’inde (n=65) kabul edilebilir denge düzeyinin olduğu ve %13,9’unda (n=22) dengenin iyi olduğu saptandı. Demografik özelliklerden yalnızca yaşın BDS skorlarını etkilediği; 65 yaş ve üzeri hastaların (17,66±15,04) BDS skor ortalamalarının 65 yaş altındaki (24,14±14,67) hastalardan anlamlı şekilde daha düşük olduğu saptandı (p=0,007). Üst ve alt ekstremite motor fonksiyonları ile denge skalaları arasında pozitif anlamlı korelasyon saptandı. Dengesi bozuk olan hastaların hastanede yatış süresinin diğer iki gruba göre (kabul edilebilir denge düzeyi ve iyi dengesi olan hastalardan) anlamlı şekilde daha uzun olduğu saptandı. Yatış ve çıkış FBÖ-motor skor ortalamalarının denge bozukluğu olan grupta diğer iki gruptan anlamlı şekilde daha düşük olduğu saptandı.
Sonuç: İnmeli hastalarda denge bozuklukları sık görülmekte, hem oturma hem de ayakta durma dengesinde bozukluk olabilmektedir. Denge bozukluğu nedeniyle hastaların hastanede yatış süreleri uzamakta ve rehabilitasyon programından kazançları daha az olmaktadır. Bu nedenle inmeli hastalar, rehabilitasyon programına başlamadan önce denge yönünden ayrıntılı olarak değerlendirilmeli ve rehabilitasyon hedefleri belirlenirken denge bozukluğunun olup olmadığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Anahtar Kelimeler : İnme, Berg Denge Skalası, Gövde Kontrol Testi, yatış süresi