Erken Dönem İnmeli Hastalarda Fonksiyonel Özürlülük Düzeyi: Fonksiyonel Kazanç ile İlişkisi
2 İzmir Bozkaya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, İzmir
3 Sağlık Bakanlığı İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, İzmir
4 Sağlık Bakanlığı İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji Kliniği, İzmir
Amaç: Bu çalışma erken dönem inmeli hastalarda fonksiyonel özürlülük düzeyinin belirleyicilerini saptamak ve başlangıçtaki fonksiyonel özürlülük düzeyinin fonksiyonel kazanç ile ilişkisini araştırmak amacı ile planlandı.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya ilk kez inme geçiren 80 hasta alındı. Yaş, cinsiyet, lezyonun lokalizasyonu ve tipi her hasta için kaydedildi. Hastalık şiddeti Kanada Nörolojik Skalası ile değerlendirildi. Hastaların fonksiyonel özürlülük düzeyi başlangıçta ve dört hafta süreli ev rehabilitasyon programı sonrasında Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçütü (FBÖ) ile saptandı. Kontrol FBÖ skorlarından başlangıç FBÖ skorlarının çıkarılması ile fonksiyonel kazanç hesaplandı. Başlangıçtaki fonksiyonel bağımsızlık ölçütü skorlarına göre hastalar skorları ≤36, 37-72 arası ve ≥73 olanlar olmak üzere üç gruba ayrıldı.
Bulgular: Hastaların FBÖ skorlarında başlangıca (53,18±29,31) göre kontrol muayenelerinde (83,89±33,98) anlamlı düzelme olduğu saptandı (p<0,000). Olguların ortalama fonksiyonel kazançları ise 30,7±25,2 idi. Kontrol FBÖ skorunun en güçlü belirleyicisinin başlangıç FBÖ skoru olduğu gözlendi. Başlangıç FBÖ skoru kontrol FBÖ skorunun %48’ini açıklamaktaydı (b=0,502, p=0,001, %95 güven aralığı 0,223-0,781). Başlangıç FBÖ skorlarına göre skorları 37-72 arasında olan hastaların fonksiyonel kazançları (45,6±23,1) skorları ≤36 (24,8±25,5) veya ≥73 olan hastalara (16,7±11,5) göre belirgin olarak daha yüksekti (F=13.5, p=0,000).
Sonuç: Bu çalışmada fonksiyonel özürlülüğün en güçlü belirleyicisinin başlangıç FBÖ skorları olduğu ve başlangıç FBÖ skorlarına göre orta derecede fonksiyonel özürlülüğe sahip hastaların fonksiyonel kazançlarının daha fazla olduğu saptanmıştır. Başlangıçta orta düzeyde FBÖ skoruna sahip olan hastalar rehabilitasyondan en fazla yarar sağlayacak ve en fazla fonksiyonel kazanıma sahip olabilecek hastalar olduğundan öncelikli olarak yoğun rehabilitasyon programlarına alınmalıdır.
Anahtar Kelimeler : Fonksiyonel kazanç, fonksiyonel bağımsızlık ölçütü, inme