Amaç: Bu çalışmanın amacı radikal veya koruyucu meme cerrahisi geçirmiş hastalarda izlenen orta ve geç dönem dizabilitenin tedavisinde kapsamlı fizik tedavi ve rehabilitasyon (FTR) programı ile ev egzersiz programının etkinliğini karşılaştırmaktır. 
 

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya meme kanseri nedeniyle radikal veya koruyucu meme cerrahisi geçirmiş orta-geç dönemdeki 34 hasta alındı. Hastalar randomize olarak 2 gruba ayrıldılar. Birici gruba (n=16) kapsamlı rehabilitasyon programı, 2. gruba (n=18) sadece ev egzersiz programı verildi. Omuz problemlerine bağlı disabilite düzeyinin değerlendirilmesi için Constant-Murley ölçütü ve “Disability of Arm, Shoulder and Hand” ölçütü kullanıldı. Ağrı görsel ağrı skalası ile, yaşam kalitesine etkileri Kısa Form-36 (SF-36) ile tedavi başlangıcında ve tedaviden 6 hafta sonra değerlendirildi. 
 

Bulgular: Rehabilitasyon grubunda ilk ve son Constant-Murley ölçümleri arasında anlamlı fark mevcut iken (p=0,001), egzersiz grubunun ölçümleri arasında anlamlı fark yoktu (p=0,593). FTR grubunda yaşam kalitesi ile ağrı düzeylerinde de istatistiksel anlamlı bulgular elde edildi (p<0,05). Ancak ev egzersiz programı yaptırılan grupta ağrı ve yaşam kalitesi düzeylerinde anlamlı bir iyileşme elde edilemedi (p>0,05). 
 

Sonuç: Mastektomi sonrası geç dönem veya uzamış dizabilite tedavisi genellikle ihmal edilen bir klinik antitedir. Bu hastalarda kapsamlı rehabilitasyon programı ile yaşam kalitesi düzeyleri artırılırken dizabilite düzeyi azaltılabilir. Tek başına ev egzersiz programı bu parametrelerde bir değişikliği sağlayamaz.